 |
مقاله برگزیدهامام محمدباقر علیهالسلامالباقر، امام محمد بن علی علیه‌السلام، ابوجعفر محمّد بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب علیهم‌السلام، امام پنجم از ائمّه اثنا عشر و یکی از چهارده معصوم می‌باشد. کنیه امام باقر (علیه‌السلام)راویان و محدثان شیعه غالباً با کنیه ابوجعفر از امام باقر علیه‌السلام یاد کرده‌اند. برای تمایز احادیث منقول از امام نهم، حضرت محمّد بن علی الجواد علیه‌السّلام، که او نیز کنیه ابوجعفر داشته است، از روایات امام باقر علیه‌السّلام، لفظ «ثانی» را به کنیه امام نهم افزوده‌اند. القاب امام باقر (علیه‌السلام)لقب مشهورشان « باقر » یعنی شکافنده علوم است (رجوع کنید به دنباله مقاله)، امّا القاب دیگری چون «هادی» و «شاکر» هم داشته‌اند. نقش انگشتری ایشان نیز، به روایت ابن عساکر ،«اَلْقُوَّةُ للّهِ جمیعاً» بوده است. نسب امام باقر (علیه‌السلام)حضرت باقر علیه‌السلام از سوی پدر ، نوه امام حسین علیه‌السلام و از سوی مادر ، نوه امام حسن علیه‌السلام است. مادر امام باقر (علیه‌السلام)مادرشان فاطمه دختر امام حسن علیه‌السلام بود، ازین‌رو در حقّ او گفته‌اند: علویی بود که از دو سوی علوی بود و فاطمیی بود که از دو سوی فاطمی بود. ← فضایل مادر حضرتفاطمه بنت الحسن ، که به امّ‌عبداللّه (یا امّ‌عبد ، یا امّ‌حسن ) شهرت داشت، بانویی جلیل القدر بود و از حضرت صادق علیه‌السلام درباره او نقل شده است که «او صدّیقه بود و در آل حسن زنی چون او نبوده است». ← اقوال درباره نام مادر حضرت←← سبط ابن جوزیبرخی از متأخّران چون سبط ابن جوزی (متوفی ۶۴۵) و ابن خلّکان (متوفّی ۶۸۱) مادر امام پنجم را دختر حسن مثنّی و نوه امام مجتبی علیه‌السلام دانسته‌اند. این قول صحیح نیست، زیرا مورّخان قرن سوّم و از جمله یعقوبی و نیز علوی عمری ، نَسب شناس قرن پنجم، تصریح کرده‌اند که او دختر امام مجتبی علیه‌السلام بوده است. ←← اربلیاِرْبِلی نیز به نقل از حافظ عبدالعزیز جُنابذی (متوفّی ۶۱۱)، مادر امّ‌عبداللّه را امّ‌فَرْوه دختر قاسم بن محمّد ابی بکر (متولّد ۳۷) دانسته، که اشتباه است. زیرا به تصریح علما، از جمله شیخ مفید امّ‌فروه همسر امام باقر علیه‌السلام بوده است. منشأ این اشتباه خطایی است که در کتابت و نقل رخ داده و بر اثر حذف شدن قسمتی از روایت ، عبارت راجع به فرزندان امام باقر علیه‌السلام (یعنی امام صادق علیه‌السّلام و عبداللّه بن محمّد ) به خطا به مادر آن حضرت نسبت داده شده است. این اشتباه عیناً در بحار الانوار تکرار شده است، ولی عبارت درست و کامل را ابن سعد و ابن جوزی آورده‌اند. اربلی، نیز عبارت ابن جوزی را در صفحات بعد نقل کرده است. تولد امام باقر (علیه‌السلام)
|
نویسنده : خادم
تاریخ : سه شنبه ششم اسفند ۱۳۹۸
زمان : 17:18
