مقاله برگزیده

عید قربان

عید قربان که «اَضحی» یا «عید اضحی» نیز نامیده می‌شود از اعیاد بزرگ اسلامی و مصادف با دهم ذیحجه است. انجام دادن کارهای نیک، قربانی کردن در غیر منی و تقسیم کردن گوشت آن میان فقرا، گزاردن نماز عید در عصر غیبت و خوردن از گوشت قربانی پس از نماز عید مستحب است.

(ادامه)

https://www.wikifeqh.ir/

۰۷:۰۱-۱۷ تير ۱۴۰۰

۷۸۱۳۰۶۴

اجتماعیشهری

نظر دادن

اشتراک گذاری

دانلود PDF

در گزارش باشگاه خبرنگاران جوان بخوانید:

۹ بانوی ایرانی که نامشان بی سر و صدا بر معابر پایتخت نشست

اعضای شورای شهر تهران به تازگی ۹ معبر تهران را به نام بانوان ایرانی کردند.

به گزارش خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، روز سه‌شنبه ۱۵ تیرماه  اعضای شورای شهر تهران در جلسه علنی شورای شهر به نامگذاری برخی خیابان‌ها پرداختند، در این راستا  ۹ خیابان به نام زنان تعلق گرفت، زنانی که باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد در این گزارش به معرفی آن‌ها بپردازد که در ادامه ملاحظه می‌کنید:

۱- شیرین بیانی

کوچه مریم واقع در خیابان وصال حدفاصل خیابان ایتالیا و بلوار کشاورز قرار دارد که اعضای شورای شهر آن را به نام دکتر شیرین بیانی نامگذاری کردند، شیرین بیانی در ۱۱ مرداد ۱۳۱۷ متولد شد.

پدر و مادرش، ملکه ملک‌زاده و خانبابا بیانی هر دو از استادان دانشگاه تهران بودند. او همچنین نوه مهدی ملک‌زاده و نتیجه ملک المتکلمین از چهره‌های سرشناس انقلاب مشروطیت است، او در زمانی که تنها ۱۴ سال داشت «میهمان‌خانه آنژ گاردین» اثر کنتس دوسگور از معروفترین داستان نویسان کودک فرانسه را ترجمه نمود که با مقدمه دکتر خانلری به چاپ رسید و از این منظر شاید بتوان دکتر شیرین بیانی را نخستین مترجم زیر ۱۵ سال ایران نامید.

تخصص اصلی و اولیه بیانی تاریخ مغول و مغولشناسی است که در این زمینه دارای ترجمه‌ها و تألیفات متعدد و ممتازی است چنان‌که برای دوره سه جلدی «دین و دولت در عهد مغول» برنده جایزه کتاب سال نیز شد. همچنین ترجمه کتاب «چنگیز خان» تألیف ودلایمیر تسف که یکی از تحقیقات عمده و با ارزشی است که دربارهٔ چنگیزخان انجام گرفته و با گذشت بیش از نیم قرن از تألیف شدنش، همچنان معتبر است. علاوه بر دوره مغول، شیرین بیانی کتب و مقالاتی در خصوص تاریخ ایران پیش از اسلام و حتی ادبیات ایران هم دارد.

کتاب سه جلدی «دین و دولت در ایران عهد مغول» شامگاه اشکانیان و بامداد ساسانیان، هشت مقاله در زمینهٔ تاریخ، ایران در برخورد با مغول، زن در ایران عصر مغول و تاریخ آل جلایر از آثار دکتر شیرین بیانی هستند.

۲- لیلیت تریان

شورای شهر تهران همچنین کوچه سرو واقع در خیابان میرزای شیرازی تا عضدی شمالی را به نام لیلیت تریان نامگذاری کرد. او از پدر و مادری ارمنی در محله نادری تهران و در خانواده‌ای هنردوست به دنیا آمد. پدرش کارمند بانک ملی ایران بود و به زیبایی بنا و معماری اهمیت فراوان می‌داد و مادرش مدتی در فرانسه و در رشته هنر تحصیل کرده بود.

از همین روی و با پیگری‌های مادر با طراحی و نقاشی آشنا شد، وی ۲۳ سال به‌طور حرفه‌ای در دانشکده‌های هنری آموزش داده‌ است و در سال ۱۳۵۷ خانه پدری خود را به «کارگاه هنر» تبدیل کرد.

در اسفند ۱۳۸۵ (مارس ۲۰۰۷) همزمان با برگزاری نخستین سمپوزیوم بین‌المللی مجسمه‌سازی تهران در موزه امام علی(ع) مراسم بزرگداشتی برای لیلیت تریان که از نخستین مجسمه سازان زن ایران به‌شمار می‌آید، برگزار شد همچنین نمونه‌ای از آثار وی، پیکرهٔ یپرم‌خان در محوطهٔ کلیسای مریم مقدس (تهران) و پیکرهٔ یادبود مسروپ ماشتوتس، پدیدآور الفبای ارمنی، در محوطهٔ کلیسای تارگمانچاتس مقدس تهران هستند.

۳- مجتهده بانو امین اصفهانی

بانو امین در سال ۱۲۶۵ خورشیدی در اصفهان متولد شد. نَسَبش با سی واسطه به امام سجاد (ع) می‌رسد. از چهار سالگی به فراگرفتن قرآن و از یازده سالگی به تحصیل زبان عربی پرداخت.

با اینکه در پانزده سالگی ازدواج کرد، اما همراه با همسرداری و تربیت فرزندانش، به تحصیل علوم اسلامی نیز ادامه داد. در بیست سالگی به تحصیل فقه و اصول، تفسیر و علم حدیث پرداخت.

وی پس از پشت سر نهادن مدارج علمی نزد استادانی، چون ابوالقاسم زفره‌ای، حسین نظام الدین کچویی، سید ابوالقاسم دهکردی، میرزا علی شیرازی، سید علی نجف آبادی، از علما و مراجعی، چون محمدکاظم شیرازی و عبدالکریم حائری، مؤسس حوزه علمیه قم، سید ابراهیم حسینی شیرازی اصطهبناتی، محمدرضا نجفی اصفهانی، مرتضی مظاهری نجفی اصفهانی اجازه اجتهاد دریافت کرد. وی کتاب‌های خود را با نام «بانوی ایرانی» یا «بانوی اصفهانی» به چاپ رسانده‌است.

زمانی که صدیقه دولت‌آبادی با ایجاد «شرکت خواتین اصفهان»، به همراه جمعی از زنان همفکر خود به تبلیغ تفکر غیر دینی می‌پرداخت، بانو امین با سخنرانی در جلسات مذهبی زنان و تأسیس «کانون تبلیغات و تعلیمات دینی» و نگارش کتاب روش خوشبختی به شبهه افکنی‌های دولت‌آبادی و همفکرانش پاسخ می‌داد. سرانجام با استقبال زنان متدین اصفهان از سخنرانی‌ها و مرکز تازه تأسیس امین و بالا گرفتن اعتراضات به عملکرد شرکت خواتین اصفهان، دولت‌آبادی مجبور به تعطیلی روزنامه زبان زنان و ترک اصفهان شد. وی در مقابل ناسیونالیسم رضا شاه، خود را «بانوی ایرانی» لقب داد.

۴- صدیقه دولت آبادی

کوچه پنجم واقع در خیابان قائم مقام فراهانی بین کوه نور و شهید سرافراز هم به تازگی به نام صدیقه دولت آبادی تغییر نام داده شد. دولت آبادی از فعالان انقلاب مشروطه و جنبش زنان در ایران و از بنیان‌گذاران انجمن مشروطه‌خواهانه انجمن مخدرات وطن بود.

همچنین، بعداً از نخستین فعالان حقوق زنان در ایران شد و نخستین نشریه زنان به زبان فارسی را به نام زبان زنان منتشر کرد.پدرش سید میرزا هادی دولت‌آبادی مشهور به رهبری شاخه ازلی بابیه و نماینده صبح ازل در ایران بود.

دولت آبادی در انجمن‌های سرّی در دوران مشروطه، شرکت می‌کرد. «انجمن‌های سرّی» و بعضاً ماسونی از رونق خاصی برخوردار بودند و بسیاری از سران تجددطلب مشروطه از اعضای این نوع محافل سرّی بودند. به موازات رونق گرفتن انجمن‌های سرّی مردان، زنان تجددطلب نیز انجمن‌هایی تأسیس کردند که معمولاً زنان و دختران شاه یا وابستگان رجال سیاسی در آن شرکت داشتند. صدیقه دولت آبادی، در این انجمن‌های مخفی شرکت می‌کرد و طبق نقل «بدر الملوک بامداد» «سمت منشی انجمن مخدرات وطن» را به عهده داشت.
جالب اینجاست که این انجمن، برای اولین بار در ایران، اقدام به برگزاری مجالس ساز و نوا و رقص (گاردن پارتی) نمود. در این مجالس در کنار سخنرانی، نمایشنامه و برنامه‌های تفریحی و سرگرم کننده (عمدتاً توسط ارمنی ها) اجرا می‌شد. از این رو، با مخالفت صریح علما و اقشار مذهبی مواجه شد.

او در سال ۱۲۹۸ اقدام به انتشار اولین نشریه حقوق زنان در خارج از تهران و سومین آن در ایران به نام «زبان زنان» نمود. او در این نشریه با مباحثی نظیر حجاب به مخالفت پرداخت. در برخی از مقاله‌ها از سیاست اتحاد شوروی دفاع کرد و در بعضی دیگر شعار «زنده باد آزادی دنیا، زنده باد آزادی ایران، زنده باد سوسیالیزم» را سر داد؛ بعضی از نویسندگان معتقدند که او برای زمینه سازی بی حجابی در بین زنان، شرکت «خواتین اصفهان» و دو سال بعد شرکت «آزمایش بانوان» را تشکیل داد.

در سال ۱۳۱۴ رضا شاه به وزیر معارف، علی اصغر حکمت، دستور بر پایی جمعیتی از زنان آزادی خواه تهرانی را صادر کرد. بعد‌ها این جمعیت به نام «کانون بانوان» نامیده شد. این کانون به ریاست «شمس پهلوی» و تحت نظارت وزارت معارف در تاریخ ۳۲ اردیبهشت ۱۳۱۴ برای تحقق کشف حجاب تأسیس گردید.

ریاست بعدی آن را بر عهده «هاجر تربیت» و سپس «صدیقه دولت آبادی» گذاشتند؛ بنابراین از سال ۱۳۱۶ ـ پس از صدور فرمان کشف حجاب ـ سرپرستی کانون بانوان که متصدی فراهم کردن زمینه‌های فرهنگی کشف حجاب بود به امر رضاخان به او سپرده شد.

دولت آبادی که در مقالاتش وضعیت زنان در کشور‌های دیگر را به رخ زنان ایرانی می‌کشید و خودش ۱۰ سال پیش از کشف حجاب، عملاً، حجاب را کنار گذاشته بود و بدون روسری در خیابان‌ها ظاهر می‌شد، به تدریج حساسیت افکار عمومی بویژه اقشار مذهبی را برانگیخت به طوری که حتی برخی از زنان نیز به مخالفت با او پرداختند.

۵- مریم عمید سمنانی

کوچه هفتم در خیابان قائم مقام فراهانی بین کوه نور و شهید سرافراز توسط شورای شهری‌ها به نام مریم عمید سمنانی نامگذاری شد.

مریم عمید تنها دختر میر سید رضی سمنانی ملقب به «رئیس‌الاطباء»، پزشک قشون ناصرالدین شاه و خواهر میرزا ابراهیم عمیدالسلطنه (اولین نماینده سمنان و شاهرود در مجلس شورای ملی) بود. او در سمنان زاده شد و تحصیلات اولیه را نزد پدرش فرا گرفت. پس از آن ضمن ادامه تحصیل، زبان فرانسه و عکاسی را آموخت؛ مریم عمید سمنانی نشریه شکوفه را که مجلهٔ اختصاصی زنان بود منتشر کرد. وی با انتشار این نشریه، ضمن آموزش و آگاه‌سازی زنان و دختران، برای تساوی حقوق زن و مرد نیز تلاش کرد. وی یکی از اعضای اصلی «انجمن همت خواتین» متشکل از فعالان حقوق زنان بود که به ترویج استفاده از کالا‌های داخلی و تشویق فراگیری هنر‌های دستی توسط زنان می‌پرداخت.

عمید همچنین از نخستین زنانی بود که دو شعبه مدرسه نوین «دخترانه دارالعلم و صنایع مزینیه» را بنیان نهاد. وی چند کتاب از زبان فرانسه را نیز به فارسی ترجمه کرد. در زمانی که خواندن و نوشتن برای زنان عیب شمرده می‌شد، مریم عمید موفق شد نخستین نشریه زنان ایران را راه‌اندازی کند. این هفته‌نامه هشت صفحه‌ای که دانش نام داشت و در سال ۱۲۸۹ در تهران منتشر شد، عمرش زیاد نبود، اما در دوران مشروطه تحولی مهم به حساب می‌آمد. مریم عمید ملقب به مزین السلطنه نخستین روزنامه‌نگار زن ایران به حساب می‌آید.

۶- بدرالملوک بامداد

خیابان ۲۲ بهمن واقع در خیابان شهیدافخمی به نام بامداد نامگذاری شده است، بدرالملوک بامداد روزنامه‌نگار، آموزگار، نویسنده و فعال اجتماعی ایرانی بود. او عضو انجمن کانون بانوان بود و بعد‌ها از مؤسسان سازمان بانوان هوادار حقوق بشر و صاحب امتیاز روزنامه زن روز شد. بدرالملوک بامداد که نخستین تدوین‌گر کتاب‌خانه‌داری در ایران است در سال ۱۳۳۰ دبستان مختلط را بر اساس آموخته‌هایش راه‌اندازی کرد. این نخستین مدرسه مختلط بود که به همت وی در ایران تأسیس شد.

از مهم‌ترین کتاب‌های او می‌توان به «زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید» اشاره کرد که در سال ۱۳۴۸ منتشر شد، سایر آثار و کتاب‌هایی که بامداد در سال‌های مختلف تدوین و منتشر کرد عبارت است از:کتاب‌های اخلاق برای دانش آموزان متوسطه، کتاب تدبیر منزل و دستور بچه‌داری مخصوص هنرجویان دبیرستان‌های نسوان، کتاب‌خانه‌داری برای دوره‌های مختلف دبیرستان دختران، کتاب راهنمای طباخی و روان‌شناسی یا معرفه‌النفس در رابطه با تعلیم و تربیت.

۷- طوبی آزموده

کوچه حافظ در خیابان وحدت اسلامی به طوبی آزموه تغییر یافت؛ در سال‌های پس از انقلاب مشروطه باسواد شدن زنان و تحصیل علم دختران از مهم‌ترین خواسته‌های جنبش زنان ایران بود و اینچنین بود که تلاش‌ها برای تأسیس مدرسه دخترانه آغاز شد.

طوبی آزموده به تأسیس مدرسه و آموزش دختران همت گماشت و مدرسه جدیدی را تحت عنوان دبستان دخترانه ناموس در سال ۱۲۸۶ در خیابان شاهپور (حافظ فعلی) و نزدیک چهار راه حسن‌آباد تأسیس کرد. او در سال ۱۲۹۳، یعنی ۸ سال پس از تأسیس اولین مدرسه، ۳۴۷۴ دختر دانش‌آموز را جذب این مدارس کرد. آزموده، این مدارس را به صورت یکی از مهم‌ترین مدارس متوسطه کامل و کانون پرورش دختران متجدد درآورد. به عبارت دیگر اگر میرزا حسن رشدیه بنیانگذار مدارس کنونی پسرانه است، طوبی آزموده را نیز باید بنیانگذار مدارس دخترانهٔ کنونی دانست.

طوبا آزموده در اول مهر ۱۳۱۵ شمسی در سن ۵۸ سالگی در تهران درگذشت. بعد از مرگ او، مدرسهٔ ناموس تا سال‌ها توسط طوبی مشکوه نفیسی مدیریت شد و در سال ۱۳۱۹ شمسی به وزارت فرهنگ واگذار شد. نام مدرسهٔ ناموس بعد‌ها به دبیرستان شهناز تغییر کرد.

۸- مهدیه الهی قمشه‌ای

کوچه طلا در اختیاریه شمالی با موافقت اعضای شورای شهر به خیابان مهدیه الهی قمشه‌ای نامگذاری شد؛ وی از سن کودکی در خدمت پدر خود مهدی الهی قمشه‌ای مترجم مفاتیح الجنان، به شعر و ادب علاقه‌مند شده و شعر می‌خوانده و با مثنوی الاطفال آشنا شده‌ است.

از استادان وی علاوه بر پدر از «جلال همایی»، «شهابی»، «صدرالدین محلاتی»، و «محمدتقی جعفری» می‌توان نام برد. آثار او عبارتند از بهار عشق، معبد عشق، کربلا وادی عشق، سروده مهدی الهی قمشه‌ای، «خاطرات من با پدرم»، مطرب عشق و سیری در گلزار.

مهدیه الهی قمشه‌ای که از ۲۲ خرداد ۱۳۹۵ به دلیل مشکلات تنفسی و عفونت ریه در بیمارستان آتیه بستری شده بود، عصر روز شنبه ۱۹ تیر ۱۳۹۵ در سن ۷۹ سالگی درگذشت. پیکر او، روز دوشنبه ۲۱ تیر ۱۳۹۵ از مقابل تالار وحدت تشییع شد و برای خاکسپاری به آرامستان توک مزرعه (ترک مزرعه) در لواسان منتقل شد.

۹- فاطمه سیاح

کوچه گیو توسط شورای شهری‌ها به نام فاطمه سیاح تغییر نام یافت. وی استاد ادبیات و از بنیانگذاران کانون بانوان در وزارت فرهنگ بود.

او به عنوان اولین بانوی استاد دانشگاه، کرسی نقد ادبی را در دانشگاه تهران پایه‌گذاری کرد و در عین حال به عنوان یکی از فعالان حقوق زن در ایران شناخته شد. سبک و سیاق او در نقد ادبی، مبتنی بر رئالیسم و مارکسیسم و تحت تأثیر نقادان برجسته روس از جمله بلینسکی و چرنیشفسکی بود.

فاطمه سیاح را می‌توان از جمله نخستین منتقدان ایرانی دانست که به مبانی و اساس نقد جدید توجه نشان داده‌ است. محمد دهقانی، نویسنده و منتقد ادبی، او را تنها منتقد ادبی واقعی زمان خود می‌داند. فاطمه سیاح فعالیت ادبی خود را در ایران با نوشتن مقاله برای نشریات فرهنگی شروع کرد و تا پایان عمر به این کار ادامه داد. او نخستین منتقد ایرانی است که دربارهٔ تاریخ تطور رمان و سبک نویسندگانی مانند بالزاک، داستایوسکی، پوشکین و چخوف به بحث و ارائه نظر پرداخته‌ است. او دانش گسترده‌ای در مورد رمان‌نویسی و مکتب‌های ادبی داشت. سیاح در سال ۱۳۱۲ مقاله‌ای را با عنوان کیفیت رمان در پاسخ به احمد کسروی به چاپ رساند. کسروی، رمان را افسانه‌بافی و دروغ‌پردازی و خواندن رمان را تباه کردن عمر دانسته‌ بود.

فاطمه سیاح پس از ورود به ایران، به جنبش مدنی زنان ایرانی پیوست که از دوره مشروطه با تشکیل انجمن‌ها و انتشار نشریات ویژه زنان شروع شده‌ بود. او در زمینهٔ حقوق زنان و ارتقای سطح علمی و فرهنگی آنان به چهره‌ای شاخص تبدیل شد. در سال ۱۳۲۲ همزمان با تشکیل حزب زنان ایران، به عضویت آن درآمد. این حزب بعد‌ها به شورای زنان ایران تغییر نام یافت. او از طرف حزب برای سخنرانی به ترکیه سفر کرد و در سال ۱۳۲۴ با کمک شمار دیگری از زنان فعال آن دوران، از جمله سیمین دانشور، زهرا خانلری و فروغ حکمت، نخستین شماره نشریه حزب را منتشر کرد. او در سال ۱۳۲۵ به عضویت کمیته مرکزی سازمان زنان ایران و جمعیت شیر و خورشید سرخ بانوان ایران درآمد.

فاطمه سیاح، اولین زن ایرانی بود که به کرسی استادی در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران دست یافت. همچنین اولین زنی بود که پیش از انقلاب اسلامی عهده‌دار مأموریت سیاسی در خارج از کشور بود.

روز دحوالارض
روز دَحْوُالارض، به روز بیست و پنجم ماه ذی‌قعده و به معنای پهن شدن زمین از زیر کعبه اطلاق می‌شود. در مباحث فقهی از آن در باب طهارت و صوم نام برده‌اند. اعمال مستحبی برای این روز در منابع ذکر شده است.(ادامه)

تجربه
تجربه در لغت به معنای �آزمون و آزمودن� و در اصطلاح به معنای ملاحظه و مشاهده مکرر توالی دو امر است، به نحوی که برای ذهن یقین حاصل شود که بین آن دو امر، رابطه علیت یا تلازم وجود دارد و صُدفه یا اتفاقی بودن آن از ذهن زایل گردد. منطقیان مسلمان، جملگی، تجربه را معتبر و مفید یقین دانسته‌اند، البته اعتبار تجربه به کثرت مشاهدات نیست، بلکه حاصل اقتران و انضمام مشاهدات با قضیه مذکور است که حاکی از قانون علیت است، زیرا اگر چه مشاهدات‌ به‌طور مکرر انجام شود، احتمال اتفاق یا تصادف در مورد آن‌ها همواره وجود دارد. (ادامه)

روز دحوالارض
روز دَحْوُالارض، به روز بیست و پنجم ماه ذی‌قعده و به معنای پهن شدن زمین از زیر کعبه اطلاق می‌شود. در مباحث فقهی از آن در باب طهارت و صوم نام برده‌اند. اعمال مستحبی برای این روز در منابع ذکر شده است.(ادامه)

تجربه
تجربه در لغت به معنای «آزمون و آزمودن» و در اصطلاح به معنای ملاحظه و مشاهده مکرر توالی دو امر است، به نحوی که برای ذهن یقین حاصل شود که بین آن دو امر، رابطه علیت یا تلازم وجود دارد و صُدفه یا اتفاقی بودن آن از ذهن زایل گردد. منطقیان مسلمان، جملگی، تجربه را معتبر و مفید یقین دانسته‌اند، البته اعتبار تجربه به کثرت مشاهدات نیست، بلکه حاصل اقتران و انضمام مشاهدات با قضیه مذکور است که حاکی از قانون علیت است، زیرا اگر چه مشاهدات‌ به‌طور مکرر انجام شود، احتمال اتفاق یا تصادف در مورد آن‌ها همواره وجود دارد. (ادامه)

۰۸:۰۴-۱۴ تير ۱۴۰۰

۷۸۰۹۷۲۶

وب‌گردیوبگردی

نظر دادن

اشتراک گذاری

دانلود PDF

تهرانی که ندیده‌ایم!

پایتخت ایران در دل خود اماکن تاریخی و تفریحی زیادی دارد که چشم هر بیننده را خیره می‌کند و می‌تواند روح آدمی را به گذشته شهر پیوند بزند.

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، تا اسم تهران به گوش می‌رسد اولین چیزی که در ذهن شنونده تداعی می‌شود ترافیک و صدای کَر کننده بوق خودرو‌ها است؛ این واقعیت را نمی‌شود منکر شد که تهران در سال‌های اخیر بسیار شلوغ و پر از دود و دَم و ترافیک شده، اما اگر بخواهیم اماکن دیدنی شهر تهران را نام ببریم باید به ۱۰۰‌ها مکان اشاره کنیم که در این گزارش نمی‌گنجد.

خود همین موضوع بیانگر غنی بودن تهران در دارا بودن اماکن تاریخی و فرهنگی است؛ اماکنی که در پایتخت از دیرباز محلی برای گذارندن اوقات فراغت و در عین حال مراکز اقتصادی بوده‌اند.

از دید ناهمواری‌های طبیعی، تهران به ۲ ناحیهٔ دشتی و کوهپایه‌ایِ البرز تقسیم می‌شود و گسترهٔ کنونی آن از ارتفاع ۹۰۰ تا ۱۸۰۰ متری از سطح دریا امتداد یافته‌است. این شهر دارای اقلیم نیمه‌خشک است و در بیشتر سال‌ها، فصل زمستان نیمی از کل بارش‌های سالانهٔ تهران را تأمین می‌کند و تابستان نیز کم‌باران‌ترین فصل در تهران است.

پیشینهٔ زندگی در تهران به دوران نوسنگی برمی‌گردد و کاوش‌های باستان‌شناسی صورت‌گرفته در تهران، منجر به کشف اسکلت‌های هفت هزار ساله انسان و ابزار‌های سنگی شده است. در اوایل سدهٔ هفتم با ویرانی شهر ری و مهاجرت مردم آن به تهران، دانش تجارت، ساخت‌وساز و شهروندی مردم ری به این قصبه انتقال یافت.

در دوران صفوی بسیار بر اهمیت تهران افزوده شد، اما سرچشمهٔ شکوفایی و پیشرفت این شهر، به پایتختی آن برمی‌گردد. آقامحمدخان قاجار، بنیان‌گذار دودمان قاجار که پس از بار‌ها تلاش برای تصرف تهران بالاخره موفق به انجام این کار شد، در نوروز سال ۱۱۶۵، پس از سال‌ها جنگ با خاندان زند و مدعیان پادشاهی، تهران را پایتخت خواند.

کاخ گلستان، سندی زنده از تاریخ ایران

کاخ گلستان یکی از آثار جهانی ایران است که به‌لطف معماری و تزیینات منحصربه‌فرد، محلی ایده‌آل برای عکاسی و ثبت تصاویر زیبا به شمار می‌رود؛ این بنای ارزشمند در سال ۱۳۳۴ در فهرست آثار ملی ایران و در سال ۱۳۹۲ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

علاوه بر این، وقوع رخداد‌های تاریخی مهم در این محل آن را به سندی زنده از تاریخ ایران تبدیل کرده است؛ این مجموعه که از اماکن دیدنی تهران محسوب می‌شود، در بافت قدیمی شهر قرار دارد و به راحتی می‌توان با وسایل حمل‌ونقل عمومی به آن دسترسی داشت و مسحور این همه زیبایی، تاریخ، معماری، فرهنگ و هنر ایران شد.

کاخ گلستان شامل مجموعه‌ای از بنا‌های تاریخی در استان تهران است که در زمان‌های مختلفی ساخته شده است. این کاخ به لحاظ معماری و ارزش آثار هنری و تاریخی‌اش، یکی از مهم‌ترین بنا‌های تاریخی کشور به شمار می‌رود که در طول سال، شاهد حضور گردشگران داخلی و خارجی است.

این کاخ از بخش‌های مختلفی همچون ایوان تخت مرمر، تالار سلام، تالار آینه، تالار سفره‌خانه، خلوت کریمخانی، تالار برلیان، عمارت بادگیر، کاخ شمس العماره، تالار الماس و کاخ ابیض تشکیل می‌شود. ایوان تخت مرمر و خلوت کریمخانی متعلق به دوران کریمخان زند، قدیمی‌ترین بنا‌های مجموعه گلستان هستند.

جا‌های دیدنی متعددی در اطراف کاخ گلستان وجود دارد که از آن جمله می‌توان به بازار تهران، قهوه‌خانه حاج علی درویش، سبزه میدان، خیابان ناصرخسرو، سرای روشن، کوچه مروی و دارالفنون اشاره کرد.

باارزش‌ترین خانه دنیا به روایت نویسندگان

خانه موزه مقدم یکی دیگر از بنا‌های تاریخی به‌جامانده از اواخر دوره قاجار در تهران است و به یکی از بنیان‌گذاران دانشگاه هنر تهران و همسر فرانسوی‌اش تعلق داشته است. این اثر از نظر تاریخچه، معماری و اشیایی که در آن نگهداری می‌شود، ارزش بسیار بالایی دارد.

خانه موزه مقدم در محدوده میدان امام خمینی (ره) قرار دارد؛ وقتی در این محل قدم می‌زنید، اگر از قبل از محل این موزه آگاه نباشید، اصلا فکر نمی‌کنید چنین بنایی آنجا وجود دارد. همه ساختمان‌های اطراف آن از معماری معمولی و نسبتا جدیدی برخوردار است؛ اما به در ورودی موزه که می‌رسید همه چیز عوض می‌شود. با ورود به خانه، اولین چیزی که توجه شما را جلب خواهد کرد حوض و شمعدانی‌ها و استفاده بسیار زیاد، مناسب و زیبا از رنگ‌های شاد مانند فیروزه‌ای، آبی آسمانی و بنفش است.

این خانه لقب زیباترین و باارزش‌ترین خانه جهان را از دید بسیاری از نویسندگان و بازدیدکنندگان گرفته است. در طراحی و ساخت این خانه به اصول معماری ایرانی مانند حوض ایرانی، شیشه رنگی ایرانی و اصول فضاسازی باغ ایرانی توجه شده است.

ناصر خسرو، گشتی در طهران قدیم

این خیابان یک خیابان عادی نیست؛ قدم به قدم در ۲ سوی خیابان ناصرخسرو بناهایی است که در دوران قدیم ساخته شده و حالا به عنوان میراثی پربازدید و ارزشمند، گردشگران زیادی را علاقه‌مند به بازدید از خود می‌کند.

اگر به کاوش در بنا‌های قدیمی شهر تهران علاقه دارید و برایتان جالب است که جاذبه‌های گردشگری تهران که قدمت زیادی دارند را ببینید، حتما به خیابان ناصر خسرو سر بزنید.

این خیابانِ تاریخی که زمان گذشته را برایتان به خوبی روایت می‌کند، از میدان امام خمینی (ره) (توپخانه قدیم) شروع و در خیابان پانزده خرداد تمام می‌شود. قدمت این خیابان به دوران ناصرالدین شاه قاجار و سال ۱۲۸۵ برمی‌گردد.

بنا‌های تاریخی بسیاری مانند شمس‌العماره و دارالفنون در این خیابان قرار دارند و جالب است بدانید که اولین داروخانه و چاپخانه تهران نیز در این خیابان بنا شد.

اگر به دنبال پیدا کردن جایی هستید که بورس لوازم و تجهیزات پزشکی، لوازم آرایشی و لوازم التحریر و دوربین باشد، ناصر خسرو دقیقا همان خیابان مد نظرتان است، اگر به آنجا رفتید از کوچه مروی که یکی از قدیمی‌ترین مراکز خرید و جزو دیدنی‌های تهران است نیز بازدید کنید.

کلیسای سرکیس مقدس، بزرگ‌ترین کلیسای تهران

بنا‌های مذهبی هر شهر و کشوری، از جمله مکان‌هایی‌ست که هر گردشگر یا شهروندی دوست دارد آن‌ها را ببیند تا با بافت فرهنگی و آنچه بر آن سرزمین گذشته است آشنا شود.

برای مایی که در کشوری اسلامی زندگی می‌کنیم و اکثریت شهروندانمان مسلمان هستند، آشنایی با اقلیت‌های مذهبی که در شهر‌های مختلف زندگی می‌کنند جذابیت خاصی دارد؛ یکی از راه‌های آشنا شدن با این اقلیت‌ها رفتن به مکان‌های مذهبی‌شان است.

کلیسای سرکیس مقدس از جمله مکان‌های دیدنی تهران است که سال ۱۳۵۲ در خیابان کریم‌خانِ تهران افتتاح شد، این کلیسا با هزینه شخصی خیری ارمنی ساخته شده و معماری فوق‌العاده‌اش، حتما شما را چند دقیقه‌ای در خیابان خیره به خودش نگه می‌دارد.

این بنای تاریخی مذهبی به عنوان بزرگ‌ترین کلیسای تهران، معماری بی‌نظیری دارد که سبکِ معماری‌اش، به سبک قرون وسطی و عصر جدید ارمنستان است، حتی اگر به داخل این کلیسا نروید، یکبار که گذرتان به مرکز تهران افتاد، این بنای زیبا را در غروب آفتاب ببینید.

ابنیه تاریخی، مذهبی و فرهنگی زیادی در تهران وجود دارد که همانطور که در ابتدای گزارش گفتیم در این مقاله نمی‌شود به همه آن‌ها پرداخت، اما اگر از اماکن تاریخی گذر کنیم و بخواهیم به مکان‌های تفریحی برای سپری کردن اوقات فراغت خود سری بزنیم می‌توانیم اول از خیابان ولیعصر شروع کنیم.

ولیعصر؛ خیابان چنار‌های قدیمی

خیابان ولیعصر تهران یکی از شاهراه‌های ارتباطی در مسیر شمال به جنوب و برعکس آن در شهر تهران است و تا پیش از انقلاب اسلامی آن را با نام پهلوی می‌شناختند. خیابان ولیعصر به واسطه درختان چنارش نیز شهرت زیادی دارد، گرچه که در گذشته تعداد این درختان بسیار بیشتر از امروز بود.

خیابان ولیعصر تهران از جنوب پایتخت در میدان راه‌آهن آغاز و تا میدان تجریش در یکی از شمالی‌ترین نقاط شهر تهران در شمیرانات امتداد دارد. در طول خیابان ولیعصر مراکز فرهنگی و تجاری، پارک‌های عمومی بزرگ، رستوران‌ها و اماکن تفریحی و گردشگری زیادی وجود دارد.

نام خیابان ولیعصر تهران را به‌دلیل قدمت بالا و ظرفیت برجسته گردشگری‌اش در هفتم دی ماه سال ۱۳۹۰ در فهرست آثار ملی ایران ثبت کردند؛ از زمان ساخت خیابان ولیعصر تاکنون این خیابان محل تفرج و گردش بوده است.

در سال ۱۳۱۸ سراسر خیابان از ۲ سوی آن با ۶۰ هزار درخت چنار پوشیده شد، اما اکنون تنها بیش از هشت هزار چنار در این خیابان باقی‌مانده‌است. با این همه فصل پاییز یکی از بهترین فصول برای پیاده روی در میان برگ‌های زرد ریخته شده در پیاده رو‌های این خیابان و لذت بردن از صدای دلنشین آن است.

بازار بزرگ در جنوب و بازار تجریش در شمال

کمتر امکان دارد که یک ایرانی تا به حال نام بازار بزرگ تهران را نشنیده باشد. بازار بزرگ تهران که آن را با نام «بازار تهران» یا «بازار ۱۵ خرداد» نیز می‌شناسند قلب تپنده اقتصادی و قطب حضور مردم نه تنها در شهر تهران بلکه از سایر شهر‌ها است.

بازار تهران که در منطقه ۱۲ شهری قرار دارد، قدمت شکل گیری آن به دوران صفویه بر می‌گردد، گرچه بخش‌های مختلف آن در دوره‌های مختلف قاجار ساخته شد.

بازار تهران نه تنها از لحاظ اقتصادی، بلکه از نظر تاریخی و معماری نیز بسیار اهمیت قابل توجهی دارد؛ در بازار تهران خیلی از نیاز‌ها و مایحتاج خانواده‌ها در هر زمینه‌ای قابل تامین است.

البته بازار تنها مختص به خانواده‌ها و یا خرید مایحتاج نیست بلکه برای خرید اصناف مختلفی مانند خیاطان، مزون داران، آرایشگران و بسیاری از اصناف دیگر نیز متناسب است. لوازم آرایشی و خوراکی در کوچه مروی، پوشاک زنانه، مردانه و بچه گانه در راسته جعفری، طلا و جواهرات در راسته‌ی زرگر‌ها و لوازم خانگی در بخش حاجب الدوله است.

لُب کلام در مورد بازار بزرگ تهران این است که اگر تا به حال آن را از نزدیک ندیده‌اید حتما یک روز از وقتتان را برای دیدن آن خالی کنید و به دالان‌های تو در تو، رستوران‌ها و ابنیه تاریخی آن سری بزنید و مطمئن باشید که پشیمان نخواهید شد.

بازار تجریش نمونه کوچک شده بازار بزرگ تهران در شمال پایتخت است و از نظر کالا و صنایع دستی تنوع بالایی دارد و در ضمن همه نوع قیمتی در آن به چشم می‌خورد. این بازار که در قلب محله تاریخی تجریش و در نزدیکی امام‌زاده صالح (ع) قرار دارد، مانند بازار‌های سنتی دارای حسینیه، مسجد و سوق‌های کوچک است.

همچنین، پاساژ‌های متعددی نظیر پاساژ قائم در مجاورت بازار تجریش ساخته شده است که می‌توانید ادامه گشت‌وگذار و خریدتان را در آن‌ها انجام دهید، علاوه بر این یک میدان سرپوشیده میوه و تره‌بار «گُوگَل» نیز در این محل فعالیت می‌کند که طرفداران زیادی بین گردشگران داخلی و خارجی دارد.

نفس کشیدن با خیال راحت در دربند و درکه

آخر هفته‌ها آدم دوست دارد بیشتر استراحت کند و این استراحت می‌تواند در خانه یا همراه خانواده و دوستان در محله‌های خوش آب و هوای تهران باشد. دربند و درکه به واسطه هوای پاک و رستوران‌هایشان از قدیم تا به امروز محلی برای در کردن خستگی یک هفته کاری از بدن بوده و هست.

وجه اشتراک این ۲ محل نیز این است که می‌توانید یک کوهنوردی لذت بخش را در دامنه کوه تجربه کنید و از هوای پاک آن لذت ببرید.

دربند، منطقه‌ای عالی با آب‌وهوای دلپذیر است که پایتخت‌نشینان زیادی برای فرار از شلوغی و ترافیک و آلودگی هوای شهر به این محل پناه می‌برند تا هم از چشم‌انداز فوق‌العاده زیبای آن لذت ببرند هم در یکی از رستوران‌های متعدد آن یک وعده غذای لذیذ نوش جان کنند.

اما این همه ماجرا نیست و بدون اینکه نیازی باشد از تهران فاصله بگیرند می‌توانند به کوه‌نوردی بپردازند و از هوای مطبوع و محیط دیدنی آن استفاده کنند؛ پیاده‌روی در مسیر سنگی دربند و عبور از کنار غذاخوری‌های گوناگون و دست‌فروشان و خوردن انواع آلو، لواشک، ترشک، باقالی و بلال همان چیزی است که جذابیتی دوچندان به دربند داده است.

دربند پیش از آنکه بخشی از تهران باشد، یک دهکده بود و امروزه از محله‌های قدیمی در شمال پایتخت به شمار می‌رود؛ خیابان دربند از میدان قدس (تجریش) در ارتفاع یک‌هزار و ۶۰۰ متری از سطح دریا آغاز می‌شود و در میدان سربند در ارتفاع یک‌هزار و ۸۰۰ متری از سطح دریا به پایان می‌رسد.

درکه یکی از محلات ییلاقی شمیرانات و جاذبه‌های گردشگری تهران است که در قسمت شمال غربی پایتخت قرار گرفته است؛ این محله ییلاقی در امتداد رودخانه‌ای به همین نام ایجاد شده و جذابیت‌های بسیار زیادی دارد.

درکه از سمت شمال به رشته کوه‌های توچال، از سمت جنوب به محله اوین، از شرق به اراضی دانشگاه شهید بهشتی و اوین و از غرب به بازار‌های کوه توچال و سعادت آباد می‌رسد، این منطقه جزو منطقه یک شهرداری تهران محسوب می‌شود برای رفتن به درکه چند راه وجود دارد.

برای رسیدن به درکه می‌توان از سه راه اقدام کرد: اول، وارد بزرگراه شهید چمران شده و پس از عبور خیابان‌های یمن و رشیدالدین فضل الله، وارد خیابان داودیان شوید تا بتوانید مسیر درکه را پیش بگیرید؛ مسیر دوم، وارد بزرگراه یادگار امام شده و در انتهای این بزرگراه، مسیر خیابان اوین را طی کنید تا از آنجا خود را به درکه برسانید و در آخر نیز از طریق خیابان ولیعصر یا خیابان شریعتی خود را به میدان تجریش برسانید و از آنجا وارد خیابان درکه شوید؛ البته این مسیر به دلیل آنکه در اکثر مواقع ترافیک است، توصیه نمی‌شود.

توچال و لذت اسکی در ایستگاه هفتم

تهران فقط شلوغی و آلودگی نیست و مجموعه توچال فرصتی ایده‌آل برای دورشدن از این همه هیاهو و تجربه طعم واقعی زندگی است.

مجموعه تفریحی توچال در نزدیکی شمال تهران قرار دارد و تفریح‌های متنوعی همچون تله کابین، پیست اسکی، تله‌سی‌یژ، سورتمه و بانجی جامپینگ را در خود جای داده است.

علاوه بر کوهنوری، اسکی و تله‌کابین که از تفریح‌های معروف توچال هستند فعالیت‌های مختلف دیگری از سورتمه سواری تا تیراندازی با کمان و واقعیت مجازی نیز در این مجموعه وجود دارد که می‌توان اوقاتی سراسر هیجان و لذت را تجربه کرد.

توچال قله‌ای در شمال تهران و به ارتفاع سه هزار و ۹۶۲ متر است که بخشی از دامنه رشته‌کوه‌های البرز به حساب می‌آید؛ دامنه جنوبی توچال مجاور با شهر تهران و قله آن مشرف به این شهر است. این قله در جنوب منطقه کوهستانی البرز مرکزی قرار دارد که از شرق به قله‌های لزون، کلکچال و دارآباد و از غرب به قله شاه‌نشین و منطقه امام‌زاده داوود منتهی می‌شود.

پیست اسکی توچال از محبوب‌ترین پیست‌های اسکی پایتخت و نزدیک‌ترین پیست اسکی به تهران (پنج کیلومتری شمال شهر) به حساب می‌آید و از همین رو دیگر نیازی نیست پس از یک روز پرهیجان اسکی، مدت‌زمان زیادی را صرف رانندگی و برگشت به خانه کنید.

این پیست به‌خاطر ارتفاع بالا در ایستگاه هفتم که به سه هزار و ۵۰۰ متر بالاتر از سطح دریا می‌رسد، اولین پیست اسکی برفگیر کشور است که در سال‌های پربارش اغلب برای هشت ماه از سال قابل استفاده است؛ پیست اسکی توچال که یک هزار و ۲۰۰ متر طول دارد، از پایین قله توچال در ارتفاع سه هزار و ۸۵۰ متری شروع و در حوالی هتل در ارتفاع سه هزار و ۵۵۰ متری به پایان می‌رسد.

مشهورترین و پررفت‌وآمدترین پناهگاه‌ها و جان‌پناه‌های توچال به‌ترتیب از شرق به غرب دارآباد، کلک‌چال، شروین، شیرپلا، جان‌پناه قله توچال، امیری، هتل اوسون، ایستگاه پنجم تله کابین، اسپیدکمر و پلنگ‌چال هستند.

با توجه به شیب مناسب پیست، مکانی مناسب برای علاقه‌مندان به اسکی محسوب می‌شود. برای دسترسی به این پیست باید به ایستگاه هفتم تله کابین بروید و از حضور مجرب‌ترین مربیان اسکی و بهترین لوازم مدرسه اسکی نهایت لذت را ببرید.

این پیست علاوه بر یک تله اسکی، دارای یک تله سی‌یژ (دوپل مایر)، یک هتل و ۲ رستوران و مدت زمان استفاده از پیست یک روز از صبح تا بعد از ظهر است.

تهران و دریاچه مصنوعی آن

دریاچه چیتگر یا شهدای خلیج فارس، بزرگ‌ترین دریاچه مصنوعی ایران است که محلی ایده‌آل برای دوچرخه‌سواری، پیاده‌روی، تفریح‌های سرگرم‌کننده، پیک‌نیک و شب‌گردی‌های خاطره‌انگیز به شمار می‌رود؛ ضمن اینکه تفریح و گردش در دریاچه چیتگر در هر چهار فصل سال امکان‌پذیر است.

پایتخت‌نشینان علاوه بر سفر به شهر‌های شمالی که هزینه و وقت زیادی می‌طلبد، می‌توانند در مدت‌زمانی کوتاه به این دریاچه زیبا بروند و از طبیعت و تفریح‌های دریاچه چیتگر نهایت لذت را ببرند؛ این مجتمع گردشگری که در میان برج‌های غرب تهران قرار دارد، با نسیم خنکی که از دریاچه می‌وزد حس حضور در یکی از شهر‌های ساحلی را در ذهن بازدیدکنندگان تداعی می‌کند.

دریاچه چیتگر یا شهدای خلیج فارس به‌منظور تلطیف و کاهش آلودگی هوا در شمال غرب تهران ساخته شد و شامل امکانات مختلف تفریحی و رفاهی می‌شود که به‌دلیل نزدیکی به بسیاری از جا‌های دیدنی تهران، روزانه افراد زیادی از آن دیدن می‌کنند. مساحت این دریاچه ۱۳۰ هکتار و در مجاورت آن نیز مجموعه‌ای تفریحی به بزرگی ۱۲۰ هکتار ساخته شده است.

 در مجاورت این دریاچه می‌توانید در پیست‌های مخصوص دوچرخه سواری هم گردش و هم ورزش کنید یا در مسیری که برای پیاده‌روی در نظر گرفته شده است در هوای پاک ریه‌ها را جلا دهید؛ ماهی‌گیری و قایق سواری از دیگر تفریحات این مکان تفریحی است و در آخر می‌توانید از مراکز خرید و رستوران‌ها در مجموعه «بام‌لند» نیز دیدن کنید.

هرچه از اماکن تاریخی، فرهنگی و تفریحی تهران بگوییم کم گفته‌ایم، اما می‌توانیم برای روز‌های تعطیل برنامه‌ریزی کنیم و همراه خانواده یا دوستان به یکی از جاذبه‌های دیدنی تهران برویم و از استرس روز‌های کاری کم کنیم.

البته که به دلیل شیوع کرونا در ایران بسیاری از خانواده‌ها ترجیح می‌دهند در خانه بمانند که کار بسیاری خوبی است، اما اگر قصد بیرون رفتن را دارین حتما پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنید تا خاطره خوبی از گشت و گذار در پایتخت برایتان باقی بماند.

منبع:ایرنا

انتهای پیام/

رونمایی از اتوبوس برقی تولید داخل در تهران

مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران از رونمایی نخستین اتوبوس برقی تولید داخل خبر داد و گفت: شهرداری جهت حمایت و پشتیبانی از تولید ملی، تفاهم‌نامه‌ای جهت خرید این اتوبوس‌ها منعقد می کند.

محمود ترفع مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران در گفت‌وگو با خبرنگار شهری خبرگزاری فارس، درباره رونمایی از یک دستگاه اتوبوس‌ برقی طی روز جاری در بوستان گفت‌وگو اظهار داشت: یک دستگاه اتوبوس برقی محصول مشترک نهاد علمی و فناوری ریاست جمهوری، دانشگاه تهران و کارخانه زرین‌خودرو اصفهان وابسته به وزارت دفاع تولید شده که امروز رونمایی می‌شود.

وی افزود: قوای محرکه و بُرد الکترونیکی این اتوبوس توسط نهاد علمی و فناوری ریاست جمهوری و دانشگاه تهران تولید شده و بخش اتوبوسی آن توسط کارخانه زرین‌خودرو اصفهان ایجاد شده است.

مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران ادامه داد: این اتوبوس برقی نسخه اولیه اتوبوس‌هایی است که به صورت برقی قرار است در کشور تولید شود و  شهرداری جهت حمایت از حمل و نقل پاک و توجه به سال تولید،پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها قرار است تفاهم‌نامه‌ای را در این زمینه منعقد کند.

ترفع در پاسخ به این پرسش که اتوبوس‌های برقی قرار است در کدام خطوط اتوبوسرانی تهران مورد استفاده قرار گیرد گفت: ما تلاش می‌کنیم اتوبوس‌های برقی در هسته مرکزی شهر که بیشترین آلودگی هوا را دارند مورد استفاده قرار گیرند.

نيروي انساني را «سرمايه» نمي دانيم؛چرا؟

سیدحسن موسوی‌چلک رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران

" 

تلخ تر از تلخ

نبی اله عشقی ثانی

معمولا برای آبادانی هر کشور یکسری منابع و سرمایه‌ها نقش محوری و کلیدی را دارند. دو سرمایه یا دو منبع برای هر جامعه‌ای می‌تواند فرصت برای آبادانی و سرزندگی قلمداد شود. از جمله این دو سرمایه، سرمایه انسانی یا منابع انسانی، سرمایه اجتماعی است. گرچه در گذشته منابع طبیعی یا تجهیزات جنگ‌افزاری را به عنوان بخشی از منابع محوری و کلیدی قلمدا می‌کردند اما با داشتن این دو سرمایه می‌توان مسیر پیشرفت را طی کرد و حتی سرمایه اجتماعی هم باز به داشتن نیروی انسانی و توجه به سرمایه انسانی امکان‌پذیر است. البته این یاداشت به بهانه اتفاقی است که برای خبرنگاران عزیز افتاد و از این طریق به خانواده این دو خبرنگار و جامعه خبرنگاری کشور تسلیت می‌گویم. همینطور سپاسگزاری می‌کنم از همه کسانی که در عرصه اطلاع‌رسانی سر از پا نمی‌شناسند و سختی‌ها، مشکلات و حتی چنین مرگ‌هایی مانع انجام رسالت‌شان برای آگاه‌‌سازی مردم نمی‌شود و از مطالبه‌گری دست برنمی دارند. اما اینکه چرا سرمایه انسانی در ایران، سرمایه محسوب نمی‌شود، به چند بخش قابل تقسیم‌بندی است. بخش اول، تصادفات رانندگی است. آمار فوتی‌های ناشی از تصادفات در سال 98 که توسط پزشکی قانونی اعلام شده بود حاکی از فوت تقریبا حدود 17هزار نفر در ایران است که عرض یکسال به‌واسطه تصادفات جان خودشان را از دست دادند. تقریبا وقتی محاسبه می‌کنیم هر ساعت حدود دو نفر در ایران جان خودشان را از دست می‌دهند و افراد مصدوم و مجروحی که چند ده برابر این آمار هستند، خودش آمار جالب توجهی است و حتی در برخی از گزارش‌ها، معلولیت‌های ناشی از تصادفات تقریبا بیش از 20 تا 25 درصد را شامل می‌شود. این آمار خودش گویای این موضوع است که چرا باید نگران سرمایه انسانی‌مان باشیم. بسیاری از این افرادی که فوت کردند یا به‌دلیل معلولیت دچار مشکلاتی شدند، افرادی هستند که سرمایه کشور محسوب می‌شوند. چه بسا کشور برای اینها سرمایه‌گذاری‌های ویژه و خاصی را هم انجام داده باشد. از منابع کشوراستفاده شده باشد تا به این نقطه رسیده باشند. ما همین موضوع را در سایر سوانح به غیر از تصادفات هم داریم و بلایای طبیعی موضوع دیگری است. گرچه آنجا هم می‌توانیم، با برخی از اقداماتی پیشگیرانه و ارتقای شرایط ایمنی مانع از دست رفتن نیروی انسانی‌مان بشویم. حادثه بم را فراموش نکردیم که طبق آمارهایی که آن موقع اعلام شد، حدود 40 هزار نفر درگیر بودند. همین دو خبرنگار عزیزی که جانشان را در اثر تصادف از دست دادند و بزرگان دیگری که در کشور به واسطه تصادفات جان خودشان را از دست دادند، کسانی بودند که سرمایه کشور محسوب می‌شوند. لذا حفظ سرمایه انسانی بیش از هر چیزی باید برای مدیریت کشور مهم باشد. یا وقتی در ادارات می‌رویم، در بسیاری از ادارات افراد قوی و کارآمد کناری هستند و به‌راحتی ما نیروهای انسانی خودمان را که سرمایه آن سازمان هستند و سرمایه کشور محسوب می‌شوند، در دوره‌های مختلف، ربطی به یک یا دو دوره دولت ندارد، تغییر دولت‌ها، تغییر گرایش‌های سیاسی حاکم بر قوه مجریه، تغییر در رویکردها و شاخص‌های انتصاب که طبیعتا وابستگی سیاسی یکی از مهمترین شاخص‌ها متاسفانه درانتصابات محسوب می‌شود، به‌راحتی افراد کارآمد را کنار می‌زنیم. افرادی که نقد می‌کنند، افرادی که دلسوزند، مسئولیت‌پذیرند و نسبت به سرنوشت کشورشان، سازمان‌شان و ذینفعان سازمان‌شان بی‌تفاوت نیستند، به‌راحتی توسط ساختار اداری کنار گذاشته می‌شوند. سازمان امور اداری و استخدامی کشور، به‌رغم اینکه باید حافظ منابع انسانی باشد، معاونت‌های منابع انسانی دستگاه‌ها، به جای اینکه مدافع منابع انسانی باشند برای حفظ این منابع انسانی، تلاش لازم را داشته باشند در بسیاری از مواقع خودشان عاملی برای تضعیف و تخریب منابع انسانی یا بی‌تفاوتی نسبت به منابع انسانی هستند. روی صحبتم با آن دوستانی نیست که در این سازمان‌ها کار می‌کنند و این موضوع مصداق آنها نیست. تجربه‌ام در طول این سال‌ها نشان می‌دهد که ما توانایی استفاده از این سرمایه انسانی را نداریم. افرادی که تجربه کسب می‌کنند، افرادی که قوی می‌شوند، افرادی برایشان سرمایه‌گذاری می‌شود، تخصص کسب کنند و بعد در حوزه غیرمرتبط فعالیت می‌کنند، هدر دادن سرمایه انسانی و منابع کشور است. هیچ کشوری ساخته نمی‌شود مگر اینکه منابع انسانی آن کشور مورد توجه قرار بگیرد و نوعی اهمیت قلمداد شود و تجربه و دانش و توانمندی افراد را به عنوان یک سرمایه برای کشور محسوب کنیم. در غیر اینصورت همچنان مشکلات با ما خواهد بود. ما قدر سرمایه انسانی ارزشمند درحوزه اجتماعی را نمی‌دانیم و چون نمی‌دانیم آنچه که الان داریم تاوانش را پس می‌دهیم یک امر بدیهی بود. در هر سازمانی که بروید، متوجه می‌شوید که چقدر آدم‌های کارآمد بنا به دلایل مختلف، اختلاف سلیقه، همسو نبودن، حتی خیلی مواقع به دلیل توانمند بودنشان کنار زده می‌شوند ومتاسفانه همه اینها خسرانی است که برای جامعه ایجاد می‌شود. اما در حوزه خبری این اولین تصادف نبود وامیدواریم که آخری باشد ولی منطق زندگی اجتماعی این است که آخرین هم نخواهد بود. عزیزانی که در این عرصه خبره شدند و تخصصی کار کردند، سرمایه ما محسوب می‌شوند و با یک سهل‌انگاری و بی‌تفاوتی دو عزیز از حوزه خبرنگاری و همکاران دیگر جان خودشان را از دست دادند. امیدوارم در دولت جدید این نقیصه طولانی مدت در ایران کاهش پیدا بکند. آقای رئیسی از شایسته‌گزینی صحبت می‌کنند، حفظ سرمایه انسانی و شایسته‌گزینی دقیقا در تکمیل همدیگر هستند. امیدواریم این موضوع مورد توجه قرار بگیرد.منبع: روزنامه آرمان ملی شماره ۱۰۴۵ . یکشنبه ۶ تیر ۱۴۰۰

 نماینده انجمن مددکاران اجتماعي ايران عضو کمیسیون اخلاق فدراسیون بین‌المللی مددکاران اجتماعی شد.

شماره مقاله (خبر ) 147

 کانال انجمن مددکاران اجتماعی ایران]
نماینده انجمن مددکاران اجتماعي ايران عضو کمیسیون اخلاق فدراسیون بین‌المللی مددکاران اجتماعی شد.
خانم دکتر ماریکو کیمورا، رئیس منطقه ای آسیا اقیانوسیه فدراسیون بین‌المللی مددکاران اجتماعی، ماه گذشته نام رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران را بعنوان عضو کمیسیون اخلاق از منطقه آسیا اقیانوسیه پیشنهاد داده بود و با پذیرش آن از سوی فدراسیون نام نماینده انجمن در کنار تئو هوآ از کشور مالزی، در سایت فدراسیون درج شد.
این اولین حضور مددکاران اجتماعی ایران در یک کرسی جهانی بعد چندین دهه بوده و قطعاً ابتدای مسیر تعالی و تعامل جهانی مددکاران اجتماعی ایران است.
سایت فدراسیون
http://ifsw.org/ifsw-asia-pacific/executive-committee/

" />

تهیه کننده/ مهندس محمد شرافت موسسه خیریه علی بن ابیطالب (ع) ساوه - خانه خیرین ایران

دکتر ایرج فاضل: در برابر بیمار خاضع باشید، سوداگران به درد ...

• تاریخ انتشار : 1396/05/14 - 12:57
• تعداد بازدید خبر : 27513
• زمان مطالعه : 2 ساعت و 4 دقیقه

دانش آموخته دانشگاه علوم پزشکی تهران

دکتر ایرج فاضل: در برابر بیمار خاضع باشید، سوداگران به درد جراحی نمی‌خورند

مدتی است ثبت تاریخ شفاهی در دستور کار واحد روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران قرار گرفته‌است. در همین راستا دکتر ایرج فاضل، استاد پیشکسوت گروه جراحی و دانش آموخته دانشگاه علوم پزشکی تهران میهمان این هفته تاریخ شفاهی دانشگاه بود.

دکتر ایرج فاضل متولد سوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۱۸ در «اردستان» است. ایشان تحصیلات ابتدایی را در «اردستان» سال سوم ابتدایی و دبیرستان را در «اصفهان» و «شهرکرد» گذراند تا زمانی که در کنکور دانشگاه شرکت کرده و به تهران منتقل شدند.
او معتقد است جراح بایستی صبور بوده و تحمل زیاد و آرامش اعصاب داشته باشد زیرا لحظاتی در جراحی هست که قابل توصیف نیست و جان یک انسان در لبۀ مرز قرارگرفته است. جراح باید این را تحمل کند و با مریض به آن لبه برود و برگردد. به نظر وی این تخصص‌ها باید با ساخت آدم و ازنظر روانی هماهنگ باشد، که اگر نباشد موفقیتی در آن حاصل نخواهد شد.
وی وزیر فرهنگ و آموزش عالی در دولت اول مهندس موسوی و همچنین وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی در دولت اول «هاشمی رفسنجانی» بود. او تا خردادماه ۱۳۹۰ عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بود. وی فوق تخصص جراحی عروق و پیوند اعضا دارد و هم‌اکنون استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است.
دکتر «ایرج قدوسی» از دوستان و همکاران دکتر فاضل ما را در جریان این مصاحبه یاری نمودند.


آقای دکتر لطفاً خودتان را معرفی کنید و بفرمایید دوران کودکی‌تان چگونه گذشت؟    
بنده ایرج فاضل متولد سوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۱۸ در «اردستان» هستم. اردیبهشت برایم ماه بسیار عزیزی است. به دلیل این‌که زیباترین ماه سال است و همیشه عاشق اردیبهشت‌ماه بوده‌ و خوشحال هستم که در این ماه متولدشده‌ام. نامم یک اسم کاملاً ایرانی است. درگذشته انتخاب اسامی برای فرزندان کاملاً با روند سیاسی و آنچه در کشور می‌گذشت، مطابقت داشت. بنده درزمانی متولد شدم که زبان فارسی بسیار اهمیت داشت و فصل عربی زدایی بود و نام‌های ایرانی معمول شده بود. بنابراین نام بنده ایرج، برادرم  بهمن و خواهرانم ایران و توران نام‌گذاری شده‌اند. در حدود دو دهۀ بعد این فصل تمام‌شده و خواهر سومم بتول و چهارمی عذرا نام نهاده شد.

از فضای خانوادگی خود بفرمایید. فرزند چندم خانواده هستید و دربارۀ پدر و مادر و روحیاتشان بگویید.
پدرم کارمند دولت بودند، پدر و مادرم هر دو با سواد و از خانواده‌های اصیل اصفهانی هستند. پدربزرگم روحانی بودند و در محلۀ قدیمی «بیدآباد» در «اصفهان» زندگی می‌کردند. زمانی که قرار شد مردم شناسنامه داشته باشند، هرکسی یک نام خانوادگی برای خود انتخاب کرد و به دلیل علم و دانش ایشان، نام خانوادگی فاضل پیشنهاد شد، درنتیجه در شناسنامه اسدالله فاضل شدند. در آن زمان که سواد خواندن و نوشتن نیز بسیار رایج نبود، پدرم در حدود لیسانس آن زمان بود. در یک خانوادۀ متوسط متولد شدم و فرزند سوم خانواده بودم و سه فرزند نیز بعد از من متولد شدند. دو سال ابتدای زندگی خود را در اردستان که پدرم در آنجا مأمور بودند، گذراندم در ادامۀ زندگی به اصفهان آمدیم و زمان کوتاهی در دوران دبیرستان در «شهرکرد» زندگی کردم.

چرا به شهرکرد رفته بودید؟
پدرم به مأموریت‌های مختلفی می‌رفتند و ما برحسب مأموریت‌های ایشان هرچند وقت یک‌بار در یک شهر زندگی می‌کردیم. سال سوم ابتدایی را که در اصفهان تمام کردم به شهرکرد رفتیم و تا سال دوم دبیرستان در شهرکرد بودیم. سپس دوباره به اصفهان آمدیم. تا زمانی که در کنکور دانشگاه شرکت کرده و به تهران منتقل شدم.

مهم‌ترین ویژگی و خصیصۀ پدرتان که در خاطر شما ماندگار شده است را بفرمایید.
پدرم فردی بسیار ملایم، دارای طبع بالا و بسیار خوش‌ذوق بودند. ایشان خوش‌نویس بود و خط بسیار زیبایی داشتند و بنده نیز آموزش خوشنویسی را نزد ایشان طی کردم. شخص سلیم‌النفسی بودند که بسیار به مطالعه علاقه داشتند. برای همین ما همیشه کتاب در خانه برای خواندن داشتیم. در دوران کودکی و در سال سوم دبستان بعضی کتاب‌های «جمال‌زاده» را خوانده بودم. کتاب خواندن برایمان عادی بود و شب‌ها قبل از خواب اجازه داشتیم تا هر زمان که می‌خواهیم مطالعه کنیم.

آیا مادر شما نیز تحصیل‌کرده بودند؟
با سواد بودند.

آیا در کودکی بازیگوش بودید؟ اگر خاطرۀ جالبی دارید برای ما تعریف کنید.
به‌اندازۀ سهم خود شیطنت داشتم. پدرم اعتقاد داشتند که بچه‌ها باید خوب تربیت شوند و قسمتی از این تربیت، در صورت انجام کار خلاف گوشمالی بود؛ اما دوران کودکی بدون حادثه‌ای داشتم. در سال اول دبستان به همراه پسرعمویم منوچهر که هم‌سن بوده و در حال حاضر در «آلمان» زندگی می‌کند، به «دبستان ایران» می‌رفتیم که این دبستان تا چند سال پیش نیز وجود داشت. روز اول مدرسه یکی از دانش‌آموزان را که خلافی کرده بود فلک کردند و پاهایش را در قیدی گذاشته و شلاق زدند. این حادثه باعث شد که به‌شدت از مدرسه ترسیدم و این‌قدر وحشت کرده بودم که نزدیک بود قالب تهی کنم. با این خاطره دبستان را شروع کردیم. معلمی بسیار بداخلاق و اخمو داشتیم که همیشه  خط‌کشی در دستش بود، ازیک‌طرف کلاس که رد می‌شد توی سر این‌طرفی‌ها می‌زد وقتی‌ بازمی‌گشت، به آن‌طرفی‌ها می‌زد و من که لب میز می‌نشستم نیز از خط کش ایشان بی‌نصیب نبودم. سرانجام شکایت ایشان را به پدرم کردم که همیشه این کابوس را دارم که این معلم شب می‌آید و من را خفه می‌کند. پدرم یک روز به مدرسه آمده و کلاسم را عوض کردند. معلمم در کلاس جدید، بانوی بزرگواری بنام خانم باستی بودند که شیرین‌ترین خاطرات را از ایشان دارم. بسیار انسان بوده و 180 درجه با معلم سابقم تفاوت داشت. در آن کلاس شاگرداول شدم درحالی‌که در کلاس قبلی ازنظر درسی  وضعیت بسیار بدی داشتم.

آیا بقیۀ سال‌های ابتدایی را نیز در دبستان ایران بودید؟
بله، اما در سال چهارم دبستان به شهرکرد منتقل شدیم. پدرم رئیس ثبت شهرکرد شده و به آنجا رفتیم و تا سال دوم دبیرستان در شهرکرد زندگی کردیم. در شهرکرد، در «دبستان و دبیرستان شاهپور» به تحصیل ادامه دادم که شرایط مخصوص به خود را داشت. زمستان‌ها بسیار سرد بود و در کلاس فقط یک بخاری روشن بود که تنها به درد معلم می‌خورد و به‌شدت از سرما رنج می‌بردیم. در شهرکرد به‌اندازه‌ای برف می‌آمد که  از تودۀ برف داخل کوچه، می‌توانستیم به پشت‌بام برویم. بسیار سخت بود اما گذشت.

مهاجرت و جابه‌جایی از اصفهان به شهرکرد برای شما سخت نبود؟
بسیار سخت بود. آشنایی با محیط تازه و دوستان سابق که باید کنار گذاشته می‌شدند و آمدن دوستان جدید، اما جزئی از زندگی ما بود. سال دوم دبیرستان به اصفهان بازگشتیم و به «دبیرستان صائب» در خیابان صائب که هنوز نیز دایر است، رفتم. سال چهارم دبیرستان به «دبیرستان سعدی» منتقل شدم. سعدی یکی از معروف‌ترین دبیرستان‌های اصفهان بود در آن زمان کادر برجسته و قوی داشت. تمام استادان و دبیران در ذهن من نقش بسته‌اند و هرکدام از آن‌ها الگوی زیبایی برای زندگی بودند و دوران متفاوتی بود. زمانی شاگردان که درس می‌خوانند متوجه می‌شوند که درس خواندن یعنی چه و بقیۀ زمان‌ها طبق وظیفه درس می‌خوانند. من وقتی به دبیرستان سعدی رفتم این موضوع را درک کردم و شب و روزم به درس خواندن می‌گذشت.

سال اخذ دیپلم به دبیرستان سعدی رفتید؟
دو سال پایانی تا دیپلم را در آنجا گذراندم و به‌سرعت جزو بهترین شاگردان کلاس شدم و از ابتدا نیز برای قبولی در کنکور پزشکی درس می‌خواندم و قبول شدن در دبیرستان برایم امری عادی بود. دبیران بسیار خوبی داشتیم. دبیر شیمی «آقای پیشه ور» بودند و یک دبیر نقاشی به نام  «آقای ضیا امامی» بود که اگر زنده هستند خدا به ایشان عمر دهد، شخص بسیار باذوقی بودند. دبیرستان سعدی به «کاخ عالی قاپو» چسبیده بود و این معلم باذوق در ساعت‌های نقاشی، ما را به «مسجد شیخ لطف‌الله» می‌برد و قطعه‌ای را به ما نشان داده و می‌گفت این را بکشید. در این شرایط، با شوق‌وذوق بسیار درس ‌خوانده و از ابتدا نیز دوست داشتم رشتۀ پزشکی را ادامه دهم.

چرا به رشتۀ پزشکی علاقه‌مند بودید؟
دلیل اصلی آن را نمی‌دانم، اما از ابتدا همین رشته در فکرم بود. تا آن زمان نیز در خانوادۀ ما پزشک نبود و نمی‌توانم بگویم که الگوی خانوادگی داشتم. اما در دوران کودکی و نوجوانی پزشکی به‌نام «آقای دکتر میر علایی» داشتیم که خدا ایشان را رحمت کند. مرد بسیار باشخصیت، باابهت و مهربانی بودند. یک‌بار که «دیفتری» گرفته بودم، ایشان بنده را معالجه کردند و شاید شخصیت ایشان در من تأثیر گذاشت که از اول می‌خواستم پزشکی بخوانم. علاوه بر علاقه به رشتۀ پزشکی، تخصص جراحی را نیز انتخاب کرده بودم. در تمام دانشکدۀ پزشکی بنده در مورد تخصصی که می‌خواهم دنبال کنم، تردید نداشتم. در آن زمان کنکور مانند اکنون نبود و هر دانشکده به‌صورت جداگانه کنکور برگزار می‌کرد و باید در کنکورهای مختلف شرکت می‌کردیم. در آن زمان در «مشهد»، «تهران»، «تبریز» و اصفهان دانشگاه وجود داشت و بنده در کنکور اصفهان و تهران شرکت کردم؛ زیرا امکان زندگی در مشهد و تبریز برایم فراهم نبود. در هر دو شهر قبول‌شده و با مشورت‌های زیاد دانشکدۀ پزشکی تهران را انتخاب کردم. عمویم در تهران زندگی می‌کرد و امکان زندگی در تهران را داشتم. در سال 1339  به تهران آمدم.

اجازه دهید به دوران دبیرستان شما بازگردیم. معمولاً در دوران نوجوانی بچه‌ها ورزش یا  فعالیت فرهنگی را دنبال می‌کنند، ازآنجایی‌که شما اصفهانی هستید، معمولاً کارهای هنری در میان اهالی اصفهان بیشتر جلوه می‌کند. آیا در این زمینه فعالیتی داشتید؟
بله، به هنر ورزش علاقه‌مند بودم. در دبیرستان سعدی هر دو هفته یک‌بار مجله‌ای با عنوان نامۀ سعدی داشتیم. آن را آماده ‌کرده و در تابلوی اعلانات می‌زدند، یک صفحۀ بزرگ کاغذ بود که روی آن نقاشی و نوشته داشت و بنده مسئول نوشتن و نقاشی‌های این روزنامه بودم. بعضی از عکس‌های آن مجله را دارم که در کتابی به اسم دبیرستان سعدی چاپ‌شده است. جزو انجمن موسیقی نیز بودم. از ابتدا بسیار به موسیقی علاقه‌مند بودم و اکنون نیز عاشق موسیقی اصیل خودمان هستم. به ورزش و به‌خصوص والیبال علاقۀ شدیدی داشتم. در این رشته‌ها فعالیت می‌کردم.

https://pr.tums.ac.ir/%D8%B7%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%AC-%D9%81%D8%A7%D8%B6%D9%84%3A-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%AE%D8%A7%D8%B6%D8%B9-%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D8%8C-%D8%B3%D9%88%D8%AF%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%AF-%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D9%86%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%AF/68345